Sony trok na het rampjaar 2011 hard aan het stuurwiel en koerst op social/mobile en cloud gaming aan. Het slachtoffer van de beleidsveranderingen: 3D gaming.

Arjan Terpstra

Meer dan zestig titels zijn er voor het eind van het jaar beschikbaar voor de PS Vita, minder dan tien maanden na lancering. Daaronder zekerheidjes als Killzone Mercenary en Black Ops: declassified, die voor de kerst met de Vita wordt gebundeld. Kijk, dat is lekker praten als je Jim Ryan bent, het opperhoofd van Sony Europa. Daar stond hij weer, op GamesCom, op de grote jaarlijkse presentatie voor pers en industriemensen. “U zult hier vanavond getuige zijn van de volgende golf van innovatie en creativiteit”.

‘Dat maken we zelf wel uit’, is wat je hoort te leren op een school voor journalistiek, maar de massaal toegestroomde verslaggevers klapten hun handen stuk bij elk nieuwigheidje. 19 september Little Big Planet voor Vita! Klapklapklapklap. Cross buy van Vita naar PS3 wordt gratis (wat je voor Vita koopt kun je dus gratis op je PS3 zetten en spelen). Klapperdeklapperdeklap. Je kunt Fifa13 spelen met een Move-controller! Groot applaus.

‘De volgende golf van innovatie’. Het is zo’n Sony-cliché dat het je niet eens meer opvalt in presentaties. Terwijl er aan de technologische kant eigenlijk helemaal niets geïnnoveerd wordt: de Move kennen we al, en als de nieuwe functionaliteit van Fifa13 je grootste wapenfeit is op dat vlak, dan is dat eigenlijk best mager. Of kijk naar de ‘verbluffende vernieuwingen’ rond het Wonderbook-project, een reeks augmented reality-games waarbij een camera een fysiek ‘boek’ in beeld heeft en daarop virtuele werelden projecteert. Daar komen titels voor als Book of Spells van schrijfster JK Rowling, die de Harry Potter-wereld virtueel maakt: de Move is daar je toverstokje.

Interessant? Ja, zeker omdat partijen als de BBC meedoen (voor een Walking with Dinosaurs-achtige titel), JK Rowling (die dus als post-Potter project niet voor een nieuw boek kiest, maar voor een game) en Disney (dat met Sony aan een niet verder geopenbaard Wonderbook-project werkt). Boeiend qua gameplay? Op aparte Wonderbook-presentaties zag het er spannend en veelbelovend uit. Maar innovatief? Het is Eye Pet (het virtuele AR-knuffelbeestje uit 2009) met nieuwe content. Voor de goede orde: het is geweldig dat Sony met deze technologie door is gegaan, en zich niet neer heeft gelegd bij de stroeve verkoop van Eye Pet. Voor een jongere doelgroep heeft deze manier van gamen een enorme aantrekkingskracht, en met Harry Potter aan boord kunnen er mooie dingen gebeuren aan de kassa. Maar innovatief was het drie jaar geleden.

‘De volgende golf van innovatie’. Waarschijnlijk is ‘adaptatie’ een beter woord voor de Sony-show. Iedereen kijkt naar social/mobile gaming? Sony komt dit jaar nog met Playstation Mobile: gamen op apparaten met een PSN-certificaat, waaronder Android-telefoons, Vita en PS3. In één veeg kan Sony meteen wat aan het imago doen, want ja mensen, er komen allerlei indie-titels naar het label, waaronder ons Hollandse gamefeestje Super Crate Box van Vlambeer. Iedereen kijkt naar cloud gaming? Sony (dat twee maanden terug cloudcomputing bedrijf Gaikai kocht) geeft alle Playstation Plus-leden een gigabyte cloud-opslagruimte erbij. Applaus van alle journalisten.

Het beeld dat van Sony op GamesCom2012 blijft hangen is van een mammoettanker. Er is een jaar geleden heel hard aan het stuurwiel getrokken door de mannen in krijtstreeppakken, en langzaam draait de boeg de toekomst in. De moeilijke PR-klip van de gehackte PSN-accounts is omzeild. De lancering van Vita lijkt op koers te liggen. De Playstation3 doet het voorlopig nog wel even voor gamers. ‘Second screen gaming’ (door samenwerking van Vita met de PS3) is nét voor Nintendo’s Wii U werkelijkheid. Nog even, en Sony ‘doet’ ook social/mobile. Tevredenheid op de brug van het schip: alle golven van innovatie, alle grote technologische bedreigingen van buitenaf zijn op tijd overvaren. Zoals Sony eerder bedreigingen als casual gaming en bewegingsbesturing (beide door de Wii) onschadelijk maakte door ze binnen het Playstation ‘ecosysteem’ ook aan te bieden, zo stuurt ze nu richting de markt voor gaming op mobiel. Beter goed gejat, dan slecht verzonnen.

Jammerlijk slachtoffer van deze operatie: 3D gaming. De enige ‘golf van innovatie’ die Sony zelf recent bedacht heeft, is als ballast uit het schip gegooid. Een paar jaar lang moesten we van Sony aan dure 3D-televisies, Killzone3 speelde je met een brilletje op je knar als het aan Sony lag. Stond Sony nog achter de technologie, dan hadden we nu Assassins Creed III door een brilletje moeten spelen. Maar nu: geen woord, de hele GamesCom lang. Stilte. Terwijl de gamesjournalisten daar op eerdere gamesbeurzen nog zo hard voor hadden geklapt.

Dit artikel verscheen op 19 augustus 2012 op IGN Benelux.